Spółka partnerska

Pomimo braku osobowości prawnej, spółka partnerska ma zdolność prawną, czyli może we własnym imieniu nabywać prawa i zaciągać zobowiązania, nabywać nieruchomości, zatrudniać pracowników. Do zawiązania spółki partnerskiej nie jest wymagane wniesienie kapitału zakładowego. Co do zasady, partner nie ponosi odpowiedzialności za zobowiązania spółki powstałe wskutek wykonywania wolnego zawodu przez innego z partnerów.

Za pozostałe zobowiązania spółki partnerskiej wszyscy wspólnicy odpowiadają solidarnie ze spółką całym swym majątkiem bez ograniczenia. Jednak zaletą spółki partnerskiej, w porównaniu np. do formy zwykłej spółki cywilnej, z uwagi na konieczność uzyskania wpisu do KRS, jest większa transparentność, a co za tym idzie wiarygodność biznesowa tej formy prowadzenia działalności. Brak wymogu zawarcia umowy spółki w formie aktu notarialnego, stąd do jej zawiązania wystarczy sporządzenie umowy np. w kancelarii prawnej przez radcę prawnego czy adwokata.

Spółka partnerska nie jest opodatkowana podatkiem dochodowym od osób prawnych CIT. Dochód spółki jawnej opodatkowany jest na poziomie wspólników podatkiem od osób fizycznych PIT lub podatkiem od osób prawnych CIT, w zależności od formy opodatkowania wspólnika.

1. Umowa spółki partnerskiej i jej firma

Zakładanie spółek partnerskich i zasady ich funkcjonowania regulują przepisy art. 86 – 101 Kodeksu spółek handlowych. Umowa spółki partnerskiej powinna określać co najmniej firmę i siedzibę spółki, wkłady wnoszone przez każdego partnera i ich wartość, określenie wolnego zawodu wykonywanego przez parterów w ramach spółki, nazwiska i imiona partnerów, przedmiot działalności spółki oraz czas trwania spółki, jeżeli jest oznaczony, a w przypadku gdy spółkę reprezentują tylko niektórzy partnerzy – nazwiska i imiona tych partnerów.

Mimo, że umowa spółki partnerskiej nie musi być podpisana w formie aktu notarialnego lub z notarialnie poświadczonym podpisem, warto jej treść skonsultować z doradcą prawnym lub adwokatem. Zapisy zawarte w umowie spółki partnerskiej będą miały bowiem kluczowe znaczenie w kontekście działania spółki, podziału zysków, określenia wkładów czy reprezentacji.

Umowa spółki powinna określać przedmiot działalności gospodarczej oraz wskazywać na czas trwania spółki, jeśli jest oznaczony. W praktyce umowa spółki partnerskiej określa także szereg innych kwestii, które warto już w umowie uszczegółowić, jak zasady reprezentacji i prowadzenie spraw w spółce, sposób podziału zysku czy podziału majątku w razie likwidacji spółki.

Firma spółki partnerskiej powinna zawierać nazwisko co najmniej jednego partnera oraz dodatkowo oznaczenie „spółka partnerska” lub „i partner” lub „i partnerzy”.

2. Wkłady i związane z nimi kwestie podatkowe

Niewątpliwie zaletą spółki partnerskiej dla wspólników wykonujących wolne zawody jest to, że do jej założenia nie jest wymagane wniesienie kapitału zakładowego. Każdy wspólnik musi wnieść wkład w postaci: prawa własności i innych praw rzeczowych, świadczenia pracy lub innych usług. Określenie w umowie spółki wysokości i rodzaju wnoszonych wkładów jest więc jednym z najistotniejszych aspektów zawiązywania spółki partnerskiej, bowiem wkłady stanowią majątek spółki, a w razie wątpliwości uważa się, że wkłady wspólników są równe. Wszelkie prawa jakie wniesie wspólnik do spółki uważa się za przeniesione na spółkę.

Należy wskazać, iż udział kapitałowy wspólnika odpowiada rzeczywistości wniesionego wkładu. Majątek spółki stanowi mienie wniesione jako wkład lub nabyte przez spółkę już w czasie jej trwania. Zdarza się, że wspólnicy z uwagi na różnorodność co do rodzaju i wysokości wnoszonych wkładów mają kłopot z właściwym ich określeniem i przyporządkowaniem.

Mając więc na uwadze fakt, że wspólnik spółki partnerskiej, który wniesie choćby minimalny wkład do spółki, co do zasady odpowiada za zobowiązania spółki solidarnie z pozostałymi wspólnikami, których wkłady mogą być wyższe – warto umowę spółki sporządzać w oparciu o doradztwo prawne radcy prawnego lub adwokata. Z uwagi także na fakt, że spółka jawna jest podmiotem transparentnym podatkowo, a wkłady wspólników mogą stanowić koszt uzyskania przychodu wspólnika np. przy likwidacji spółki, czynność wniesienia wkładów do spółki dobrze jest skonsultować z księgowym lub przekazać do analizy do biura rachunkowego. Ujęcie podatkowe tej transakcji może mieć bowiem znaczenie w rozliczeniu podatkowym każdego wspólnika.

3. Kto może być partnerem

Nie każdy może być partnerem w spółce partnerskiej. Mogą nimi być wyłącznie osoby fizyczne uprawnione do wykonywania zawodów: adwokata, aptekarza, architekta, inżyniera budownictwa, biegłego rewidenta, brokera ubezpieczeniowego, doradcy podatkowego, maklera papierów wartościowych, doradcy inwestycyjnego, księgowego, lekarza, lekarza dentysty, lekarza weterynarii, notariusza, pielęgniarki, położnej, radcy prawnego, rzecznika patentowego, rzeczoznawcy majątkowego i tłumacza przysięgłego.

4. Odpowiedzialność wspólników w spółce partnerskiej

Za zobowiązania spółki partnerskiej odpowiadają wszyscy partnerzy osobiście całym swoim majątkiem solidarnie ze spółką i pozostałymi partnerami. Jednakże, poza solidarną odpowiedzialnością za zobowiązania spółki, partnerzy ponoszą również odpowiedzialność związaną bezpośrednio z wykonywaniem wolnego zawodu w spółce. Odpowiedzialność poszczególnych partnerów została ograniczona wyłącznie do zobowiązań będących następstwem ich własnych działań i zaniechań bądź działań lub zaniechań osób podległych bezpośrednio kierownictwu danego partnera. Tym samym następuje wyłączenie odpowiedzialności partnera za czynności pozostałych partnerów i ich podwładnych związanych z wykonywaniem zawodu.

Warto jednak zaznaczyć, iż istnieje możliwość modyfikacji odpowiedzialności partnera w spółce. Wspólnicy mogą postanowić, iż jeden albo większa liczba partnerów będzie ponosić odpowiedzialność bez ograniczenia całym swoim majątkiem solidarnie z pozostałymi wspólnikami i spółką za wszelkie zobowiązania spółki powstałe w związku z wykonywaniem zawodu przez pozostałych partnerów.

5. Zarząd spółki partnerskiej

W spółce partnerskiej istnieje możliwość powołania zarządu, który będzie prowadził sprawy spółki i ją reprezentował. Do zarządu spółki partnerskiej można powołać zarówno partnerów jak również osoby nie będące partnerami. W razie ustanowienia zarządu zastosowanie będą miały przepisy o spółce z ograniczoną odpowiedzialnością dotyczące sprawowania zarządu. Powołanie zarządu spółki partnerskiej jako ciała odpowiadającego za sprawy spółki oraz reprezentację, ma szczególne znaczenie w spółce partnerskiej z dużą liczbą partnerów.

6. Rejestracja spółki partnerskiej w KRS

Ostatnim, aczkolwiek niezwykle istotnym etapem tworzenia spółki partnerskiej jest zarejestrowanie spółki w rejestrze przedsiębiorców (Krajowym Rejestrze Sądowym). Spółka partnerska, jako spółka osobowa, powstaje bowiem dopiero z chwilą wpisania do KRS. Zgłoszenie spółki partnerskiej do KRS odbywa się elektronicznie za pośrednictwem Portalu Rejestrów Sądowych i powinno zawierać dane określone ściśle w kodeksie spółek handlowych i ustawie o KRS. Ewentualne błędy formalne czy nieprawidłowo napisany lub złożony wniosek o wpis spółki, będzie skutkował opóźnieniem w rejestracji. Takie opóźnienia w zależności od szybkości działania referendarza w KRS mogą trwać nawet kilka miesięcy. Spółka w tym czasie nie będzie mogła podejmować żadnych czynności gospodarczych. Powierzenie dokonania zgłoszenia spółki do KRS radcy prawnemu lub adwokatowi, zwykle eliminuje nieprawidłowości i niweluje to ryzyko.

Od 13 października 2019 r., w ramach przeciwdziałania praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu, wszystkie spółki prawa handlowego, które podlegają obowiązkowemu wpisowi do KRS, podlegają również obowiązkowemu zgłoszeniu danych dotyczących beneficjentów rzeczywistych do prowadzonego przez Ministra Finansów Centralnego Rejestru Beneficjentów Rzeczywistych.